Mazowsze na weekend

Kampinoski Park Narodowy – perełka Mazowsza z bogatą historią 🌲🦌

Kampinoski Park Narodowy 🌳 powstał 16 stycznia 1959 r., ale starania o jego utworzenie rozpoczęły się już w latach 30. XX w. 📜 dzięki profesorom Jadwidze i Romanowi Kobendzom. Pierwszymi chronionymi obszarami były rezerwaty Granica (1936) i Sieraków (1937). Od 50 lat trwa proces dobrowolnego wykupu gruntów 🏡, by oddawać tereny przyrodzie – rozbierane są zabudowania, a piwniczki służą jako schronienia dla nietoperzy 🦇.Od strony Sochaczewa warto zobaczyć Muzeum Puszczy Kampinoskiej 🏛, wieżę widokową z panoramą na Olszowieckie Błoto 🌅, a także spotkać łosie, sarny i wiele gatunków ptaków 🦌🐦. W Granicy znajduje się cmentarz wojenny, kapliczka z 1920 r. ⛪ oraz polana z dydaktyczną ścieżką przyrodniczą. Niedaleko, w kierunku Wisły, leży urokliwe sanktuarium Matki Bożej Radosnej Opiekunki Przyrody 🙏. To idealny czas na spacer po Puszczy! 🚶‍♂️🌿

Bitwa nad Bzurą – największe starcie kampanii wrześniowej ⚔🇵🇱 📝 Opis:

Bitwa nad Bzurą ⚔ była największym starciem kampanii wrześniowej 🇵🇱. We wrześniu 1939 r. Wojsko Polskie – Armia Poznań i Armia Pomorze – przeprowadziło zaskakujący zwrot zaczepny na flankę Niemców, odnosząc początkowe sukcesy 🚀. Jednak przewaga wroga, zwłaszcza w lotnictwie ✈, doprowadziła do odwrotu w kierunku Warszawy i tragicznego finału bitwy.W Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą 🏛 można zobaczyć unikalne pamiątki: sztandary 59. i 68. Pułku Piechoty 🏳, depozyty ukryte przez żołnierzy w 1939 r., a także przedmioty po generałach Stanisławie Grzmoc-Skotnickim i Franciszku Sewerynie Władzie. Ekspozycja obejmuje pełne spektrum zabytków z II wojny światowej, przekazywanych przez uczestników walk 🕰.
 
Zadanie publiczne dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.

Kościół w Brochowie – obronna świątynia z historią Chopina 🏰⛪🎶

Podczas podróży kolejką wąskotorową 🚂 do Puszczy Kampinoskiej mijamy wyjątkowy kościół w Brochowie ⛪, który bardziej przypomina zamek 🏰. W XVI w. Jan Baptysta Wenecjanin przebudował go w stylu obronnym, dodając mury z XVII w. Choć powód tej militarnej formy nie jest do końca znany, świątynia służyła m.in. żołnierzom podczas bitwy nad Bzurą ⚔. Kościół zasłynął także z tego, że w 1810 r. ochrzczono tu Fryderyka Chopina 🎹, a wcześniej ślub brali jego rodzice 💍. Niestety, oryginalne wnętrze zniszczyła I wojna światowa 💣, ale odbudowa w latach 1924–1929 oraz renowacja w 2007–2009, z okazji 200. rocznicy urodzin kompozytora, przywróciły mu dawny blask ✨. Odnowiono m.in. polichromie autorstwa Wenecjanina 🎨.
 
Zadanie publiczne dofinansowane ze środków Samorządu Mazowieckiego. 

Sochaczewska Kolej Wąskotorowa – podróż w czasie do Puszczy Kampinoskiej 🚂🌲

Historia Sochaczewskiej Kolei Wąskotorowej 🚂 zaczyna się po zniszczeniach I wojny światowej ⚔, kiedy postanowiono zbudować linię z Sochaczewa do Piasków Królewskich 🪵, by transportować drewno z Puszczy Kampinoskiej do odbudowy miasta. Pierwszy pociąg wyruszył 1 października 1922 r. 📅. W kolejnych latach sieć rozszerzano, aż do zamknięcia przewozów pasażerskich 30 listopada 1984 r. Dziś w miejscu dawnej stacji działa Muzeum Kolei Wąskotorowej 🏛, które gromadzi ponad 200 eksponatów – od lokomotyw parowych po drezyny. Największą atrakcją jest przejazd pociągiem retro do Puszczy Kampinoskiej 🌲, połączony ze zwiedzaniem skansenu, spacerem z przewodnikiem i piknikiem nad kanałem Łasica 🧺. W wakacje muzeum organizuje specjalny program dla dzieci i dorosłych, a finał sezonu odbędzie się 31 sierpnia 🎉.
 
Zadanie publiczne dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego. 

Ruiny zamku w Sochaczewie – świadek historii Mazowsza 🏰

W audycji odwiedzamy Sochaczew 🗺, gdzie na wzgórzu nad Bzurą stoją ruiny dawnego zamku. Historia tego miejsca sięga XII wieku ⏳, kiedy istniało tu drewniane grodzisko pełniące funkcję schronienia dla ludności. W XIV wieku powstał murowany zamek książąt mazowieckich 🏯, a później – z inicjatywy króla Zygmunta III Wazy 👑 – rozpoczęto budowę królewskiej rezydencji. Niestety, potop szwedzki zniszczył nową warownię ⚔. W XVIII wieku próbowano ją odbudować jako archiwum miejskie 📜, lecz po rozbiorach popadła w ruinę. Dziś zamek jest zrewitalizowany jako trwała ruina, z której rozciąga się piękna panorama rzeki Bzury 🌅, a jego dziedziniec tętni życiem podczas wydarzeń kulturalnych.
 
Zadanie dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego
 

Płock: Zamek Książąt Mazowieckich i skarby Muzeum Diecezjalnego

W tym odcinku odwiedzamy Wzgórze Tumskie w Płocku, gdzie obok katedry wznoszą się pozostałości Zamku Książąt Mazowieckich – miejsca narodzin Bolesława Krzywoustego. Z dawnej rezydencji zachowały się dwie wieże: Szlachecka, pełniąca niegdyś funkcję więzienia, oraz Dzwonnicza, od XV wieku również zegarowa.
W zamkowych murach mieści się dziś Muzeum Diecezjalne – najstarsze muzeum na terenie dawnego zaboru rosyjskiego. W skarbcu zobaczymy m.in. kielich Konrada Mazowieckiego, hermę św. Zygmunta z XIII-wiecznym diademem piastowskim, kielich Karola Ferdynanda Wazy, gotyckie rzeźby, piety i cenne monstrancje. Druga część zbiorów, w budynku obok prezbiterium katedry, kryje pasy kontuszowe, zabytki archeologiczne, obrazy z pinakoteki oraz egzotyczne pamiątki z Peru przywiezione przez płockich misjonarzy.
To podróż przez wieki – od średniowiecznych murów po skarby sztuki sakralnej i pamiątki z odległych kontynentów.
 
Zadanie publiczne dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego. 

Płock: Katedra z królewską nekropolią Piastów

W tym odcinku odwiedzamy Wzgórze Tumskie w Płocku, dawnej stolicy Polski, gdzie wznosi się Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny – największa nekropolia Piastów. Proboszcz ks. kan. Stefan Cegłowski opowiada o pochowanych tu władcach, m.in. Władysławie Hermanie, Bolesławie Krzywoustym czy Konradzie Mazowieckim, oraz o ponad 950-letniej historii katedry.
Poznajemy jej romańskie początki z XII wieku, renesansową odbudowę po pożarze w 1520 roku, włoskich architektów, którzy nadali jej charakterystyczny sznyt, oraz wyjątkowe detale – malaturę Władysława Drapiewskiego, renesansowe nagrobki, ołtarze i kopię słynnych Drzwi Płockich. Goście mogą zwiedzać świątynię codziennie, a w Kaplicy Królewskiej skorzystać z programu światła i dźwięku, który w osiem minut przenosi w głąb historii tego miejsca.
To podróż do serca polskiej państwowości, w której sacrum spotyka się z dziedzictwem narodowym.
 
Zadanie publiczne współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego. 

Płockie ZOO – zielony park na skarpie z 5 tysiącami zwierząt

W tym odcinku Mazowsza na weekend Janusz Zalewski odwiedza Miejski Ogród Zoologiczny w Płocku. Prezes ZOO, Krzysztof Kelman, opowiada o niezwykłym położeniu ogrodu na Skarpie Wiślanej i bogatej kolekcji blisko 500 gatunków, liczącej około 5 tysięcy zwierząt – od najmniejszych bezkręgowców po słonie indyjskie. Wśród mieszkańców ZOO szczególne miejsce zajmuje 95-letnia aligatorzyca Marta. Goście mogą zobaczyć akwaria z rybami z całego świata, rzadkie gatunki ptaków, kolekcję gadów, płazów i ssaków, a także małpy Nowego Świata. Oprócz zwiedzania, ZOO oferuje malownicze widoki, miejsca piknikowe oraz całoroczny kalendarz wydarzeń i konkursów.
 
Zadanie publiczne współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego, 

Wiączemin Polski – życie nad Wisłą w XVIII i XIX wieku w Skansenie Osadnictwa Nadwiślańskiego

W tym odcinku Mazowsza na weekend Janusz Zalewski odwiedza Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim. Edukatorka Agnieszka Bartosiak opowiada o historii holenderskich i niemieckich osadników, którzy od XVI wieku osuszali podmokłe tereny nad Wisłą i wprowadzali unikalne rozwiązania melioracyjne. Na malowniczym terenie skansenu można zobaczyć zabytkowe zagrody z charakterystycznymi domami typu Langhoff, stodołę, powidlarnię-suszarnie buraków cukrowych, a także kościół ewangelicko-augsburski z 1935 roku i szkołę z początku XX wieku. Latem odbywają się tu warsztaty dawnych zawodów i pokazy tradycyjnych zabawek, pozwalające przenieść się w klimat nadwiślańskich wsi sprzed wieków.
 
Zadanie współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego. 

Płock nad Wisłą – molo, bulwary i letnie atrakcje nad królową polskich rzek

W tym odcinku Mazowsza na weekend Janusz Zalewski wraz z przewodniczką Joanną Pęsik-Bąkiewicz zapraszają na spacer nad Wisłę w Płocku. Poznajemy unikalne w Polsce molo zbudowane równolegle do brzegu, skąd można podziwiać malownicze wschody i zachody słońca. Odwiedzamy zrewitalizowane bulwary z alejkami spacerowymi, rejsami statkiem i widokiem na Wzgórze Tumskie górujące 50 metrów nad rzeką. Dowiadujemy się także o wydarzeniach letnich, takich jak Vistula Folk Festival, atrakcjach rodzinnych w okolicach plaży i Zalewu Sobótka oraz o wyjątkowej przejażdżce ciuchcią-tumską, która łączy historię miasta z urokami nadwiślańskiej przyrody.
 
Zadanie publiczne dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.